آداب غذاخوردن و طب سنتی

باید توجه داشت که مقصود از کم‌خوری، نخوردن نیست بلکه منظور از آن، پرهیز از پرخوری است. در روایتی از امام رضا علیه السلام، بدن انسان به زمین زراعی تشبیه شده و کم‌خوری بیش از اندازه و زیاده روی در خوردن را مانند آبیاری ناقص و آبیاری بیش از حد دانسته که هر دو سبب نابودی کشت و زرع می‌شوند.

امام علی فرمودند: شایسته است که خردمند هنگام شیرینی غذا، تلخی دارو را به یاد آورد. (و پرخوری نکند). همچنین در روایتی دیگر فرمودند: معده‌ی خود را با غذای زیاد احترام نکن، بلکه جایی برای آب و مجالی برای هوا بگذار و دست از خوردن غذا بردار با آنکه هنوز اشتها داشته باشی.امام علی علیه السلام فرمودند: با پرخوری هیچ سلامتی (پایدار) نیست و در روایتی دیگر از ایشان نقل شده است که: چه بسیار یک‌بار خوردنی که مانع از خوردن‌ها می‌شود.

پرخوری و آشفتگی

امام علی علیه السلام فرمود: از پرخوری بپرهیز، که هرکس چنین کند، بیماری‌هایش بسیار شود و رویاهای خوب نمی‌بیند.

در روایتی از حضرت عیسی نقل شده که پرخوری، شادابی و طراوت صورت را از بین می‌برد.

ـ امام صادق علیه السّلام  می‌فرماید:“قِلَهُ الاَکلِ مَحمُودٌ فی کُلِّ قَومٍ، لاَنَّ فیهِ مَصلَحَهَ الباطِنِ وَ الظّاهِرِ” : کم‌خوری خصلتی پسندیده در نزد همه‌ی اقوام جهان است چون موجب صلاح ظاهر و باطن است.

همچنین در جای دیگری می‌فرماید:هر درد و مرضی از تُخَمَه (پرخوری و سوء هاضمه) حاصل می‌شود، مگر تب.

نتایج تحقیقات گروهی از محققان ایتالیایی نشان می‌دهد کم‌خوری می‌تواند باعث ترشح ماده‌ای شود که عملکرد خوب سلول‌های مغزی را در پی خواهد داشت.

در حالت روزه‌داری کامل یک انسان روزانه تقریبا ۷۰ گرم پروتئین خود را از دست می‌دهد. این مقدار به اندازه ۱۴ گرم دفع ازت است. وقتی چربی‌های بدن تمام شد دفع مواد «ازته» یک‌دفعه بیشتر می‌شود. در زمان امساک با کالری حاصل از ۱۵٪ پروتید ، ۱۰٪ مواد قندی و ۱۵٪ به وسیله‌ی چربی، انرژی لازم تأمین می‌شود.

در این هنگام قندها اول، چربی‌ها دوم و پروتیدها درمرحله‌ی سوم می‌سوزند . یعنی قندها که تمام شدند ۸۵٪ از چربی وارد عمل سوختن و تامین انرژی می‌شود. اگر حیوانی فقط از مواد قندی و چربی استفاده کند می‌میرد. زیرا کمبود پروتئین لازم را نمی‌تواند جبران کند.

احساس سیری در قسمت خاصی از مغز رخ می‌دهد. آرام و با طمانینه غذا خوردن باعث می‌شود تا فرد خیلی زودتر از اتمام غذا احساس سیری کند. نخوردن، نخستین گزینه‌ی بسیاری از افرادی است که می‌خواهند لاغر شوند. گزینه‌ای که برخلاف تصور اولیه اتفاقا غلط‌ترین انتخاب در رویارویی با چاقی است. موضوعی که کارشناسان تغذیه و درمانگران طبیعت نیز به آن صحه می‌گذارند.

امروزه گفته می‌شود برای مبارزه با چاقی و همین‌طور پیشگیری از آن (نخوردن) و رژیم‌های سخت غذایی که فرد طی آن بدن خود را از بسیاری مواد مفید غذایی نیز محروم می‌کند، نه تنها به لاغری فرد به طور اصولی کمک نمی‌کند بلکه خود می‌تواند آسیب‌هایی در برداشته باشد. از نظر کارشناسان داشتن برنامه‌ی غذایی به تناسب و برحسب نیاز بدن در کنار مکمل‌های لازم و مفیدی مثل فعالیت بدنی و ورزشی و همین طور رعایت برخی نکات رفتاری در شیوه و سبک غذا خوردن تنها روش اصلی مبارزه و پیشگیری از چاقی است.

یکی از رفتارهای به ظاهر بی‌اهمیت و در واقع مهم در سبک تغذیه ای، سرعت غذا خوردن فرد است. مسئله‌ای که تحقیقات مختلف نیز رابطه‌ی مستقیم میان آن و چاق نشدن را ثابت کرده‌اند و از سویی در آداب و سنت‌های کهن فرهنگ دینی ما نیز به آن تاکید شده است. اما از نظر پزشکی، از آنجاکه احساس سیری نتیجه‌ی فرآیندی عصبی است و در قسمت خاصی از بدن رخ می دهد، آرام و با طمانینه غذا خوردن باعث می‌شود که تا مغز درحالی‌که هنوز بخشی از غذایش باقی مانده است، دستور سیری را صادر کند.

بر این اساس و در نتیجه‌ی آزمایش‌های مرتبط، اثبات شده است که آرام غذاخوردن به معنی کم خوردن و سیر شدن است چرا که با سرعت غذا خوردن خود باعث تاخیر ارسال پیام سیری از مغز می‌شود و در نتیجه فرد در حالی‌که معده‌ای انباشته دارد اما همچنان احساس سیری نمی‌کند.

فایده‌ی دیگر آرام غذا خوردن،  دادن فرصت جویده شدن و هضم کافی به واحدهای در حال بلع  و بلعیده شدن غذاست که خود این مسئله نیز در سلامت افراد تاثیر بسزایی دارد.

روش صحیح غذا خوردن

۱– تا گرسنه نشدید غذا نخورید.

۲– نیم ساعت قبل از غذا یک لیوان آب را در سه جرعه بنوشید.

۳– قبل از غذا دست‌ها را بشویید.

۴– زمانی که سالم و شاداب هستید هر چه هوس کردید بخورید.

۵– هنگام کسالت هر چه هوس کردید نخورده و عکس آن‌را بخورید.

۶– ایستاده غذا نخورید.

۷– مقدار کمی نمک بچشید.(برای سالم ماندن دندان‌ها وجلوگیری از پوسیدگی)

۸– به زیبایی سفره و غذا خوب نگاه کنید .(انرژی چشمان با غذا منتقل می‌شود)

۹– غذا را با سالاد تزیین شده شروع کنید.

۱۰– هر لقمه را ۴۰ تا۵۰ بار بجوید.

۱۱–به نقل از دکتر حسین روازاده:به غذا فوت نکنید. زیرا گاز CO2 از طریق غذا وارد بدن شده وکلسیم را از سه نقطه ماهیچه-مغز- استخوان ها گرفته وباعث سنگ کلیه وپوکی استخوان می‌شود.

۱۲– در صورت امکان با سه انگشت ۶۲ غذا بخورید.(انرژی انگشتان به غذا منتقل می‌شود)

۱۳– در بین غذا آب یا نوشابه ننوشید.

۱۴– انرژی داده شده به غذا با خوردن آن به بدن منتقل می‌شود. در این حالت غذای مصرفی نصف می‌شود.

۱۵– نمک کم بخورید.

۱۶– دو تا سه لقمه مانده سیر شوید دیگر غذا نخورید.زیرا برطبق پژوهش‌های به عمل آمده فرآیند هضم و جذب حدود نیم ساعت به طول می‌انجامد و در واقع نیم ساعت طول می‌کشد تا گلوکز به مرکز سیری در مغز رسیده و پیام سیری از مغز صادر شود.

۱۷– بعد از غذا مقداری نمک بچشید.(ترشی معده را رفع می‌کند)

منبع:  بوعلی دارو