ازگیل ؛ میوه ای عجیب و پرخاصیت

گیاه شناسی ازگیل

در زبان گیلکی به درخت ازگیل (کونوس) یا (کنوس)  و در زبان مازندرانی (کنس) و (کندس) می گویند. میوه ی آن از خانواده ی گلسرخیان از سرده ی ازگیل ها و هم خانواده به، گلابی وحشی، زالزالک و سیب است. ازگیل به خرمای گیلان نیز میگویند.

ازگیل، میوه ی درختی است که در اواخر پاییز و اوایل زمستان می رسد. قسمت های مورد استفاده درخت ازگیل، برگ و میوه ی آن و اسم فارسی آن اردف و گیل بوده است.

میوه ی کروی شکل و قهوه ای رنگ درخت ازگیل، بسیار سخت و اسیدی است و تا زمانی که خوب نرسد، قابل خوردن نیست. گوشت ازگیل پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه ای تغییر می یابد و  کاملا نرم وشیرین می شود. ازگیل را به شکل خام و به عنوان میوه ای لذیذ، مطبوع و تقویت کننده مصرف می کنند. این گیاه که در جنوب شرقی اروپا و جنوب غربی آسیا یافت می شود، به سرعت فاسد شده و سرشار از پکتین است، به همین دلیل برای تهیه ی انواع ژله، مارمالاد و مربا مناسب است.

خواص ازگیل

• خواص داویی ازگیل از روزگاران بسیار دور موردتوجه بوده است. بقراط، ازگیل را برای مبتلایان به ترشی معده، مدفوع سوزان و عوارض تب نافع می دانست.
• ازگیل ماده ای به نام تانن دارد که بهترین دارو برای درمان عفونت های روده ی بزرگ است.
• ویتامین B موجود در ازگیل، اعصاب را تقویت می کند و از نظر تغذیه اهمیت دارد.
• مصرف ازگیل خام یا کنسرو آن، در معالجه اسهال ساده اثر قطعی دارد.
• خوردن ازگیل خام و به خصوص نارس آن که تانن بیشتری دارد، در معالجه ی خونریزی های داخلی مانند بواسیر، خونریزی رحمی، و … اثر شفابخش دارد.
• به طور سنتی در گیلان از آب ازگیل برای درمان دهان درد استفاده می شده است.
• مزه مزه ی آب برگ درخت ازگیل برای درمان اسهال ساده، خونریزی داخلی، ورم روده، زخم دهان و تورم مخاط گلو سودمند است.
• میوه ی ازگیل از قند کمی تشکیل شده و یکی از میوه های بسیار مناسب برای افراد دیابتی است. همچنین سرشار از فیبر است که به کنترل قندخون کمک می کند.
• میوه ی ازگیل برای درمان اسهال و محدود کردن نفخ معده توصیه شده است.
• ازگیل برای برطرف کردن اختلالات دفعی و به عنوان ادرار آور شناخته شده است.

منبع:  بوعلی دارو