عوامل موثر بر حالات پوست از دیدگاه ابو علی سینا

با تشکر از خانم دکتر حاجی عربی


 

 

یکی از مباحثی که در کتاب حکیم بزرگ ابن سینا در کتاب قانون به آن اشاره نموده است موضوع زیبایی پوست و مو می باشد که تحت عنوان «الفن السابع فی الزینه» ذکر گردیده است. متن زیر خلاصه ای است از این مبحث:

 

عوامل زشت شدن پوست

عواملی مانند سرما، باد و یا عدم شستشو باعث تیرگی و زشتی پوست می شود.

 برخی عوامل سبب زردی پوست می شوند؛ مانند غم و غصه، سوتغذیه، جماع زیاد، درد بدن، گرمای شدید، نوشیدن آب راکد، خوردن سرکه به مقدار زیاد و خوردن و بوییدن زیره.

 

برای زیبا شدن پوست داروها و خوراک هایی مفیدند که به قرار زیر است

آمدن خون به زیر پوست باعث روشنایی و سرخی دل نشین و زیبایی آن می گردد. برای تولید خون خوب باید خوردنی هایی از قبیل نخود، تخم مرغ نیم بند، آبگوشت، عرقیات گیاهی و انجیر خورد.

اگر کسی بر اثر بیماری رنگ چهره اش زشت شده باشد، باید انجیر خشک و خرمای کال بخورد و چند روز پیاپی ناشتا شیر بنوشد.

برخی داروهای خوردنی که باعث زیبایی پوست می شوند به قرار زیرند:

 هلیلۀ کابلی، فلفل، میخک، زعفران و سوسن زرد.

 سبزی هایی که باعث زیبایی رخسار می شوند عبارتند از: ترب، تره، پیاز، کلم و سیر.

 برخی رفتارها نیز باعث زیبایی رنگ چهره می شوند؛ از جمله ورزش، شادی و مطالعه.

 تن شویه ها و مالیدنی هایی که سبب زیبایی پوست می شوند عبارتند از: آرد باقالی، آرد گندم، آرد جو، آرد نشاسته، آرد نخود، آرد برنج، آرد عدس، زنبق، انجیر، کندر، پوست تخم مرغ، بادم تلخ، بادام شیرین، بذر خیار، بذر خربزه و آرد بذر ترب، نشاسته، مخلوط کتیرا و شیر، شیرتازه، سفیده تخم مرغ و آب پز شنبلیله.

 

نسخه: باقالی پوست کنده، لوبیا گرگی و بذر ترب را بکوب و با بذر پوست کندۀ خربزه و گچ و نشاسته مخلوط کن، روشویه خوبی می شود.

 

نسخه: یک جزء آرد باقالی، یک جزء آرد جو، یک جزء آرد نخود، نیم جزء عدس بی پوست، نیم جزء کتیرا، نیم جزء نشاسته و دو جزء بذر خربزه را با مقداری زعفران مخلوط کن و شب بر چهره بمال و فردای آن شب با آب پز بنفشه و امثال آن چهره را بشوی.

 

نسخه: آرد باقالی، آردجو، آرد نخود و نان بدون سبوس را با سفیده تخم مرغ مخلوط کن و بر چهره بمال.

 

حفاظت پوست در برابر آفتاب

برای حفاظت پوست در برابر آفتاب می توان از موارد زیر استفاده کرد:

سفیدۀ تخم مرغ

صمغ عربی را در آب حل کرده و بر پوست مالید.

نان گندم بدون سبوس را در آب خیسانده و آن را صاف کرده و به مقدار همان نان سفیده تخم مرغ در آن آب مخلوط کرد و بر پوست مالید.

 

خون مردگی

داروهایی که در علاج خون مردگی و رفع آن موثرند عبارتند از: بادام تلخ، بذر ترب، شیره انجیر، آب ترتیزک و مرزنگوش.

اگر لعاب به دانه را با زعفران مخلوط کنند و بر جای لکه خون مردگی بمالند یا تخم کدو را با شنبلیلۀ آب پز مخلوط کنند و بر آن لکه بمالند آن را از بین می برد.

 

نکته قابل ذکر این که نسخه ها و موارد ذکرشده در بالا هر کدام ظرافتهای خاص خود را دارند که در مزاجهای مختلف و علل عامل سوء مزاج این تغییرات باید مد نظر قرار گیرند، چرا که عدم رعایت مباحث مزاجی می تواند باعث تشدید علایم موجود در پوست نیز بشود. توضیح این که موارد ذکرشده بعضی در مورد سوء مزاج سودا موثر واقع می شوند و بعضی در سوء مزاج صفراوی و بعضی در سایر سوء مزاجها.

 

منابع: برگزیده قانون در طب/تالیف شیخ الرئیس/ترجمه و تلخیص:لطیف راشدی/چاپ سوم/صفحه ۷۲۸و ۷۲۹

 

منبع:  انجمن تحقیقات طب سنتی ایران

 


ارسال یک پاسخ

لطفا دیدگاه خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را در اینجا وارد کنید

دو × سه =