نکاتی پیرامون استحمام از روایات (۲)
استحمام
۸٫ دوش آب سرد پس از خوردن ماهی چه زیانی دارد؟
الإمام الرضا علیهالسلام :
الاِغتِسالُ بِالماءِ البارِدِ بَعدَ أکلِ السَّمَکِ یورِثُ الفالِجَ .
امام رضا علیهالسلام :
غسل کردن با آب سرد پس از خوردن ماهى ، سست اندامى در پى مى آورد. (۱۱)
۹٫ نوشیدن آب سرد در حمام چه ضرری دارد؟
الإمام الصادق علیهالسلام :
إیّاکَ وشُربَ الماءِ البارِدِ وَالفُقّاعِ فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یُفسِدُ المَعِدَهَ .
امام صادق علیهالسلام :
از نوشیدن آب سرد و فقّاع در حمّام ، حذر کن ؛ چرا که معده را تباه مى کند .(۱۲)
۱۰٫ نوره کشیدن چه فوایدی دارد؟
الإمام الرضا علیهالسلام :
مَن أرادَ ألاّ تُحرِقَهُ السَّوداءُ ، فَعَلَیهِ بِالقَیءِ ، وفَصدِ العُروقِ ، وَالإِطلاءِ بِالنّورَهِ .
امام رضا علیهالسلام :
هر کس مى خواهد سودا او را نسوزاند ، بر او باد قى کردن ، رگ زدن و نوره کشیدن .(۱۳)
– الإمام علیّ علیهالسلام :
النّورَهُ طَهورٌ .
امام على علیهالسلام :
نوره ، یک پاک کننده است .(۱۴)
– عنه علیهالسلام :
النّورَهُ نُشرَهٌ وطَهورٌ لِلجَسَدِ .
امام على علیهالسلام :
نوره ، یک تعویذ (نگه دارنده) و مایه پاکى بدن است .(۱۵)
– الإمام الکاظم علیهالسلام :
شَعرُ الجَسَدِ إذا طالَ قَطَعَ ماءَ الصُّلبِ، وأرخَى المَفاصِلَ، و وَرَّثَ الضَّعفَ، وَالسِّلَّ ، وإنَّ النّورَهَ تَزیدُ فی ماءِ الصُّلبِ ، وتُقَوِّی البَدَنَ ، وتَزیدُ فی شَحمِ الکُلیَتَینِ ، وتُسمِنُ البَدَنَ .
امام کاظم علیهالسلام :
موى سر ، چون بلند شود ، آب کمر از جریان مىافتد ، مفاصل ، سست مى شوند و ضعف و سِل به دنبال مى آورد . امّا نوره ، آب کمر را افزون مى سازد ، بدن را تقویت مى کند ، بر پیهِ کلیه ها مىافزاید و بدن را چاق مى کند .(۱۶)
۱۱٫ مالیدن روغن بنفشه هنگام ورود به حمام چه فایده ای دارد؟
الإمام الرضا علیهالسلام :
إذا أرَدتَ ألاّ یَظهَرَ فی بَدَنِکَ بَثرَهٌ ولا غَیرُها ، فَابدَأ عِندَ دُخولِ الحَمّامِ بِدُهنِ بَدَنِکَ ، بِدُهنِ البَنَفسَجِ .
امام رضا علیهالسلام :
اگر مى خواهى که در بدنت جوش و جز آن رُخ ننماید ، هنگام در آمدن به حمّام ، چرب کردن بدن خود را به روغن بنفشه ، آغاز کن .(۱۷)
۱۲٫ شستشو در آبی که با آن غسل شده چه ضرری دارد؟
الإمام الرضا علیهالسلام :
مَنِ اغتَسَلَ مِنَ الماءِ الّذی قَدِ اغتُسِلَ فیهِ فَأَصابَهُ الجُذامُ فَلا یَلومَنَّ إلاّ نَفسَهُ .
امام رضا علیهالسلام :
هر کس با آبى غسل کند که پیشتر در آن غسل شده است و بدین سبب به جذام مبتلا شود ، کسى جز خود را نکوهش نکند .(۱۸)
۱۳٫ سنگ پا کشیدن با سفال چه ضرری دارد؟
الإمام علیّ علیهالسلام
– کانَ یَقولُ: ألا لا یَستَلقِیَنَّ أحَدُکُم فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یُذیبُ شَحمَ الکُلیَتَینِ ، ولا یَدلُکَنَّ رِجلَیهِ بِالخَزَفِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ الجُذامَ .
امام على علیهالسلام :
زنهار! مبادا که کسى در حمّام ، به پشت بخوابد ؛ زیرا این کار ، چربى کلیه ها را ذوب مى کند ؛ و مبادا کسى پاهاى خود را سفال (سنگ پا) بکشد ؛ زیرا این کار ، جذام مى آورد . (۱۹)
۱۴٫ به پشت خوابیدن در حمام چه ضرری دارد؟
الإمام علیّ علیهالسلام
– کانَ یَقولُ: ألا لا یَستَلقِیَنَّ أحَدُکُم فِی الحَمّامِ ؛ فَإِنَّهُ یُذیبُ شَحمَ الکُلیَتَینِ ، ولا یَدلُکَنَّ رِجلَیهِ بِالخَزَفِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ الجُذامَ .
امام على علیهالسلام :
زنهار! مبادا که کسى در حمّام ، به پشت بخوابد ؛ زیرا این کار ، چربى کلیه ها را ذوب مىکند ؛ و مبادا کسى پاهاى خود را سفال (سنگ پا) بکشد ؛ زیرا این کار ، جذام مىآورد .(۲۰)
۱۵٫ با چه آبی نباید غسل کرد؟
رسول اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
الماءُ الَّذی تُسَخِّنُهُ الشَّمسُ لا تَوَضَّؤوا بِهِ ، ولا تَغتَسِلوا بِهِ ، ولا تَعجِنوا بِهِ ؛ فَإِنَّهُ یورِثُ البَرَصَ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
با آبى که به آفتاب گرم شده است ، نه وضو سازید ، نه غسل کنید و نه خمیر بسازید ؛ چرا که پیسى مى آورد . (۲۱)
پی نوشت:
۱۱٫ بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۱ نقلاً عن طبّ الإمام الرضا علیهالسلام ، صفحه ۲۶ وفیه « فإنّ الماء» بدل «الاغتسال بالماء» دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۲۷۴
۱۲٫ کتاب من لایحضره الفقیه ، جلد ۱ ، صفحه ۱۱۳ ، حدیث ۲۳۲ ، الأمالی للصدوق ، صفحه ۴۴۵ ، حدیث ۵۹۵ کلاهما عن محمّد بن حمران ، روضه الواعظین ، صفحه ۳۳۶ ، بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۷۰ ، حدیث ۳ ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۲۶ مراد از فقّاع در حدیث ، نوع حلال آب جوست – که امروزه به نام «ماء الشعیر» شناخته مىشود – نه آب جو که نوشیدن آن حرام است ، مگر گفته شود نوشیدن آن در حمّام ، علاوه بر حرمت و ایجاد مستى ، معده را بیش از پیش از بین مىبرد .
۱۳٫ طبّ الإمام الرضا علیهالسلام ، صفحه ۴۲ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۵ وفیه «ومداومه النوره» ، دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۶۴ سودا ، یکى از اخلاط چهارگانه است که به عقیده قدما جسم انسان بر پایه آنها استوار شده و صلاح و فساد بدن نیز به آنها بستگى داشت.در بحار الأنوار ، عبارت چنین آمده است : «هر کس مىخواهد سودا را بسوزاند . . . و مدوامت بر نوره کشیدن کند» .
۱۴٫ الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۵۰۵ ، حدیث ۱ عن سلیم الفرّاء ، کتاب من لا یحضره الفقیه ، جلد ۱ ، صفحه ۱۱۹ ، حدیث ۲۵۴ ، تهذیب الأحکام ، جلد ۱ ، صفحه ۳۷۴ ، حدیث ۱۱۵۶ ، مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۱۴۶ ، حدیث ۳۸۸ کلاهما عن هارون بن حکیم الأرقط خال الإمام الصادق علیهالسلام عن الإمام الصادق علیهالسلام وکلاهما نحوه ، بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۹۳ ، حدیث ۱۴ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۴۲
۱۵٫ الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۵۰۶ ، حدیث ۷ ، ثواب الأعمال ، صفحه ۳۹ ، حدیث ۱ کلاهما عن أبی بصیر عن الإمام الصادق علیهالسلام ، الخصال ، صفحه ۶۱۱ ، حدیث ۱۰ عن أبی بصیر ومحمّد بن مسلم عن الإمام الصادق عن آبائه عنه علیهمالسلام ، بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۸۹ ، حدیث ۵ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۴۲
۱۶٫ مستطرفات السرائر ، صفحه ۵۷ ، حدیث ۱۸ عن علیّ بن یقطین ، بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۹۱ ، حدیث ۱۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۶۴۲
۱۷٫ طبّ الإمام الرضا علیهالسلام ، صفحه ۳۱ ، بحار الأنوار ، جلد ۶۲ ، صفحه ۳۲۲ وفیه « فدهِّن» بدل «بدهن» دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۷۴
۱۸٫ الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۵۰۳ ، حدیث ۳۸ عن محمّد بن علیّ بن جعفر دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۹۶
۱۹٫ الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۵۰۰ ، حدیث ۱۹ عن عمر بن یزید عن الإمام الصادق علیهالسلام ، مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۱۳۴ ، حدیث ۳۳۲ وفیه «رجله» بدل «رجلیه» ، بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۸۱ ، حدیث ۲۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۹۶
۲۰٫ الکافی ، جلد ۶ ، صفحه ۵۰۰ ، حدیث ۱۹ عن عمر بن یزید عن الإمام الصادق علیهالسلام ، مکارم الأخلاق ، جلد ۱ ، صفحه ۱۳۴ ، حدیث ۳۳۲ وفیه «رجله» بدل «رجلیه» ، بحار الأنوار ، جلد ۷۶ ، صفحه ۸۱ ، حدیث ۲۲ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۴۹۶
۲۱٫ الکافی ، جلد ۳ ، صفحه ۱۵ ، حدیث ۵ عن إسماعیل بن أبی زیاد عن الإمام الصادق علیهالسلام ، علل الشرائع ، صفحه ۲۸۱ ، حدیث ۲ عن السکونی عن الإمام الصادق عن آبائه علیهمالسلام عنه صلى الله علیه و آله و سلّم ، بحار الأنوار ، جلد ۸۰ ، صفحه ۳۳۵ ، حدیث ۷ دانش نامه احادیث پزشکی : ۱ / ۵۰۶
منابع
- شهر حدیث
منبع: انجمن تحقیقات طب سنتی ایران