صداع حار (گرم)

مرحوم دکتر عبدالله خان احمدیه

موجبات بروز این نوع سردرد بستگى به شرایط هر شخصى داشته و معمولا عبارتست از قرار گرفتن بیش از حد در برابر نور خورشید، گرماى زیاد و استقرار در نزدیک آتش، با صداى بلند و حدّت تمام خواندن یا سخن گفتن، استماع اصوات ناهنجار و بلند، به خشم آمدن، بوئیدن، خوردن غذاهاى با طبیعت گرم، صرف خوراک خارج از برنامه مقرر، ماندن زیاد از حد در حمام و به طور کلى آنچه سبب افزایش حرارت بدن گردد.

نشانه ها

نشانه هاى این بیمارى عبارتست از سردرد زیاد، رقیق شدن ادرار، خشکى چشم و بینى، طنین گوش، حرارت قابل لمس در ناحیه جلوى سر، بیخوابى، نیاز به هواى خنک و آب سرد …

درمان سردرد از نگاه طب سنتی:

به روش گذشتگان چنانچه سردرد ناشى از گرمازدگى باشد بوئیدن صندل، گلاب، کافور، گل بنفشه، گل نیلوفر و سرکه مفید مى باشد.

دیگر آنکه محلول گلاب و سرکه را سرد کرده بر پیشانى بمالند.

همچنین برگ بید، برگ سیب، برگ کاهو، ساقه خرفه، برگ رز(انگور)، عنبّ الثعلب و یا غوره هر یک را که در دسترس باشد کوبیده با گلاب و سرکه آمیخته و ضماد آن را به سر نهند.

نیز مى توان هسته هلیله زرد را کوبیده، با آب یا گلاب آمیخته و به موضع مالید.

هرگاه حرارت بیش از حد باشد اسپرزه را با گلاب یا آب غوره خیس نموده و به سر مى گذارند.

تراشه کدو یا خیار و آب گشنیز و آب خیار یا گلاب نیز بسیار سودمند است.

چنانچه صداع ناشى از حرارت آفتاب را زود علاج ننمایند سخت شده گاه «بخار اخلاط درونى» را به جنبش درآورده و به سوى مغز مى کشاند.

در کتب پزشکى قدیم نسخ متعدد دیگرى براى درمان صرع حار دیده مى شود.

از جمله آمده است که مى توان از سردکرده شیر زنان و چکاندن آن در بینى به رفع عارضه کمک کرد.

همچنین است ممزوج آب کاهو و شیر دختر و یا ممزوج روغن بنفشه و کدو، آب کاهو و آب کاسنى براى قطره بینى.

پاشویه با آب گرم نیز اثر بسیار خوبى در کاهش درد و آرامش بیمار دارد.

ماء الشعیر، دوغ، اسپرزه، انار ترش و شیرین، آب غوره، آب آلوچه، آب برگه زردآلو، گلابى، آلوزرد، گیلاس، هندوانه، مغز خیار، کاهو، اسفناج، خرفه، عدس، زرشک، تمر، سماق، قره قروت، کدو، لیمو، نارنج و … مورد توصیه هستند.

در گذشته در جائى که هیچیک از داروها و غذاهاى لازم وجود نداشت، نان را خرد کرده و یک ساعت در آب سرد خیس مى کردند بعد آب را عوض مى نمودند. این عمل دو سه بار تکرار مى شد بعد آن را با دوغ ترش یا آب غوره و یا آب انار به بیمار مى خورانیدند. براى رفع بى خوابى بیمار برگ کدو، برگ کاهو و یا اسفناج را بورانى نموده و یا به نوعى دیگر به بیمار مى دادند. همچنین از مغز تخم کدوى شیرین، تخم خرفه، تخم گشنیز، تخم کاهو و تخم خیارین استفاده مى کردند.