تدبیر خواب
بهترین خواب
خواب عمیق «خواب غرق» بعد از انحدار غذا از بخش فوقانی معده می‌باشد که با چند قدم راه رفتن هم این کار انجام می‌شود، از جمله خوابهای بد خواب بر پری شکم که باعث خواب عمیق نمی‌شود و خواب در روز (خواب ردی) که باعث بیماریهای رطوبتی و نزله‌ای شده و رنگ چهره را تباه می‌سازد، موجب کسالت و ضعف اشتها شده و عصب را سست نموده و مورث اورام می‌باشد.
از خصوصیات خواب شب: مستمر، پیوسته و عمیق، البته کسانی که عادت به خواب روز دارند یکباره نباید منع شوند بلکه باید به تدریج از این کار منع گردند.
اگر سبب بیماری را برطرف نکنیم دارو دادن فایده ندارد. مثلاً گاهی به فردی با مشکلات عصب دارو می‌دهیم ولی تأثیری بر او نمی‌گذارند، وقتی می‌پرسیم متوجه می‌شویم که شبها دیروقت می‌خوابد. کلاً می‌گویند افراد دارای ساعت بیولوژیک هستند که ساعت بیولوژیک بین ۵/۱۰ تا ۵/۱ شب می‌باشد که اگر آن موقع نخوابند، دچار بیخوابی می‌شوند.
خواب زیاد یا مفرط = خواب زیاد باعث ایجاد برودت یا سردی در بدن است و امراض بارد را ایجاد می‌کند. موجب کندی مغز و قوای نفسانی و سنگینی سرد می‌شود. در کتاب خلاصه الحکمه خواب مناسب را بین ۶ تا ۱۰ ساعت برحسب نیاز افراد ذکر کرده است.
طرز خوابیدن = به راست و بعد به چپ.
شکل و هیئت خوابیدن به پشت یا خواب استلقاء خیلی منع شده چون بیماریهای ناپسند و ردی مثل سکته مغزی، فلج و کابوس را باعث می‌شود، کابوس یعنی شخص مثل بختک احساس سنگینی روی سینه می‌کند قوای نفسانی کمی بیدار شده ولی فرد نمی‌تواند از خواب بلند شود یعنی فرد امتلاء خلطی در بدنش دارد و باید آن را درمان کند چون ممکنست موجب سکته شود. بیشتر بلغم و سودا و بعد خون ایجاد چنین حالتی را می‌کنند. خواب به پشت باعث گرایش مواد دفعی به پشت می‌شود و در مجاری خلفی محتبس می‌کند ولی اگر به پهلوها باشد این مشکل را ندارد. چون در این صورت فضولات از طریق بینی (خرنگ) و گلو (خنک) دفع می‌شود. مثلاً در آسمهای (ربو) خلطی که در شب تشدید می‌شود می‌گوییم به پشت نخوابند چون ریه‌ها دچار مشکل می‌شود (بدلیل ریزش نزله از سینوس ها به ریه).
عوارض بیخوابی مفرط: مفسد مزاج بوده مغز را دچار خشکی می‌کند پس مزاجی که بیخوابی ایجاد می‌کند یبوست و خشکی دماغ است. در کسانیکه دچار زکامهای شدید و نزله هستند بیخوابی نوعی درمان است و می تواند بر ایشان مفید باشد.
منبع: انجمن تحقیقات طب سنتی ایران
