مزاج شناسی و زمان

همانطور که در مقالات پیشین گفتیم، سوء مزاج هر اندام یعنی از حالت طبیعی خارج شدن و عملکرد طبیعی نداشتن آن اندام.اگر این سوء مزاج ها به درستی شتاخته نشده و در ابتدای امر، درمان نشوند؛ می توانند مقدّمه بروز بیماری های سخت تر و لاعلاج تر آن اندام شوند.

با توجه به اینکه در فصل پاییز مزاج طبیعت به سمت سرد و خشک می رود، باید تدابیری اندیشید و به اجرا درآورد که از افزایش (خارج از اعتدال) سرما و خشکی در بدن جلوگیری کرده و مخصوصاً در افرادی که دارای مزاج سرد و خشک یا غلبه خلط سودا هستند

افراد بلغمی یا مزاج بلغمی، طبع سرد و تر دارند. از نظر ظاهری افراد فربه و چاقی هستند ولی بدنشان لخت و ول و سست است. بخاطر چربی بالایی که دارند، پوستشان سفید است و آن قرمزی دموی ها را ندارند.

توصیه های امام رضا(علیه السلام) برای ماه اول زمستان : امام رضا(علیه السلام) به پرهیز از خوردن دوغ، سالاد و کاهو در فصل زمستان توصیه می‌کنند و همچنین پرهیز از حجامت و فصد است.

شناسایی طبع یا مزاج انسان از جمله مباحثی است که نه تنها در طب سنتی ایران بلکه در سایر طب‌های سنتی جهان مثل طب سنتی چینی، رومی، یونانی و هندی نیز دیده می‌شود.

مزاج ، کیفیتی است که از واکنش متقابل دو یا چند عنصر حاصل می شود؛ به عبارت دیگر، از واکنش متقابل اجزای ریز موادّ متضادّ با یکدیگر، کیفیت همگونی حاصل می شود که به آن مزاج می گوییم.

مزاج مزه ها: هر کدام از مزه ها و بوها نشان دهنده ی طبیعت و ویژگی خاص گیاهان هستند که تأثیرات خاصی در بدن دارند. خوراکی هایی که مزه ی ترش دارند مانند آبغوره، آبلیمو، سماق و سرکه پس از خوردن، سردی و خشکی را در بدن بالا می برند و زیاده روی در خوردن آنها بر روی دستگاه عصبی و تنفسی تأثیر بدی خواهد داشت.

زمستان، فصل وزش بادهای شکننده و فرا رسیدن سرمای شدید است. ماه اول، دی ماه (کانون اول)، در این ماده علاوه بر آن چه در آذر گفته شد، موارد زیر نیز توصیه می شود. پرهیز از هر غذای که طبیعت سرد دارد. استفاده از غذایی که طبیعت گرم دارد.

برای اینکه اخلاط را بشناسیم، ابتدا علائم غلبه اخلاط ذکر می‌گردد، سپس خود اخلاط مطرح می‌شود. گاهی اوقات در بدن فرد، حال با هر مزاجی که دارد (بلغمی، دموی، صفراوی و سوداوی) یکی از اخلاط غلبه پیدا می‌کند و غلبه آن خلط در بدن، بیماری و مرض ایجاد می‌کند که ما به آن مزاج عارضی مرضی می گوییم، و گاهی اوقات این اخلاط با همدیگر مخلوط شده و بیماری را ایجاد می‌کنند.

غلبه خلط سودا می‌تواند باعث بروز امراض مختلفی در افراد شود؛ جالب اینکه "رودخانه" سودازداست و تماشای رودخانه و شنیدن صدای رودخانه می‌تواند باعث بهبود غلبه سودا در انسان شود...

علاوه بر مزاج تیپ اشخاص، مزاج سن هم داریم، یعنی بدن افراد در سنین مختلف حالتهای متفاوتی را به خودش می‌گیرد. این حالتها به چهار دوران تقسیم می‌شوند: ۱- دوران رشد یا نمو دوران رشد که از ابتدای تولد تا ۱۵ سالگی است، در این مدت، رشد بدن به حد کمال می‌رسد

تغییرات فصلی و مزاج آن ها ،چهار فصل وجود دارد: ربیع (بهار) که بعد از موسم سرما می آید و مزاج آن معتدل است؛ صیف (تابستان) که بعد از بهار می آید و مزاج آن گرم و خشک است؛ خریف (پاییز) که قبل از موسم سرما و بعد از تابستان می آید و مزاج آن سرد و خشک است...